Kolonoskopija

Kolonoskopija

Kolonoskopija je endoskopska procedura, koja omogućava prikaz izgleda unutrašnjosti za cjelokupno debelo crijevo i završni dio tankog crijeva. Kolonoskopija se izvodi endoskopskim instrumentom-kolonoskopom, koji ima oblik fleksibilne, dugačke cijevi sa video kamerom na vrhu. Radi se u cilju dijagnostike upala sluznice, koja obuhvata debelo crijevo, divertikulosa i tumora, ali može se raditi i u terapijske svrhe (uklanjanja polipa). Procedura obično traje od dvadeset minuta do sat vremena.

Indikacije za kolonoskopiju:

Ispitivanje zbog sumnje na karcinom debelog crijeva kod osoba starijih od 50 godina.

Abnormalna stolica (krvava, tamno obojena).

Uporna dijareja (proliv).

Malokrvnost usled nedostatka gvoždja.

Porodična istorija karcinoma kolona.

Prethodna istorija polipa ili karcinoma kolona.

Hronični, neobjašnjiv bol u stomaku.

Indikacije/ zašto se radi?

U cilju ispitivanja uzroka pojave sledećih simptoma i znakova: bola u trbuhu, pojave svježe krvi u stolici, hroničnog zatvora, hroničnog proliva (dijareja) i drugih uzroka.

U cilju ranog otkrivanja zloćudnog tumora (karcinoma) debelog crijeva.

U cilju uzimanja tkiva za biopsiju i otkrivanja upale ili tumora (malignog ili benignog).

U cilju uklanjanja polipa (terapijska namjena).

Kako se izvodi?

Procedura se izvodi u kratkotrajnoj opštoj anesteziji-analgosedaciji. U anesteziji pregled nije bolan, ali je neprijatan. Sve češće se savjetuje primjena kratkotrajne opšte anestezije.

Izvodi se uz pomoć kolonoskopa. Kolonoskop je dugačak fleksibilni instrument sa video kamerom na vrhu, koja se uvodi kroz čmar, preko cjelokupnog debelog crijeva, do ušća debelog u tanko crijevo. Kako bi se omogućio adekvatan pregled sluznice, vazduh se uvodi minimalno u debelo crijevo, zbog čega možete imati grčeve ili pozive na pražnjenje.

Tokom procedure moguće je uzeti malu količinu tkiva za patohistološku analizu.

Potencijalni rizici

Alergijska reakcija na anestetik ili lijek koji se daje prije intervencije.

Krvarenje sa mjesta sa kog je uzeto tkivo za biopsiju ili sa mjesta sa kog je uklonjen polip.

Povreda zida debelog crijeva (perforacija) instrumentom.

Priprema

Kako bi se kolonoskopija adekvatno obavila, debelo crijevo treba biti oslobodjeno sadržaja, što se može postići upotrebom ljekova koji prazne crijeva i dijetom. Priprema u većini slučajeva počinje 24 sata prije pregleda. U nekim slučajevima priprema za kolonoskopiju je duža i mora se obavljati u bolničkim uslovima.

Dan prije procedure ne smijete jesti hranu. Možete unositi nealkoholne bistre napitke: bistre supe, bistre voćne sokove, čaj, vodu. Izbjegavajte crvene napitke. Noć prije procedure nemojte ništa jesti i piti. Možete uzeti svoje ljekove sa malom količinom vode.

Kao lijek za pripremu se najčešće koristi Fortrans prašak i to na sledeći način: Rastvorite dvije kesice Fortrans praška u 2 litra vode i u 10h ujutru počnite da pijete. Ovu količinu tečnosti bi trebalo da popijete u naredna 2-2.5 sata. Pražnjenje debelog creva počinje sa 1-2 sata nakon što ste popili Fortrans. U 17h rastvorite još dvije kesice Fortrans praška u 2 litra vode i pijte tokom naredna 2-2.5 sata, da bi u 21h bilo poželjno upotrijebiti čepić Dulcolax-a u čmar.

Ukoliko bolujete od šećerne bolesti posavjetujte se sa Vašim ljekarom o korigovanju doze insulina prije procedure.

Ukoliko uzimate ljekove koji sprečavaju zgrušavanje krvi (Aspirin, Plavix, Clopidix, Farin, Sincum, Sintrom, Pradaxa, Xarelto, Eliquis, Fraxiparin) posavjetujte se sa Vašim ljekarom o korigovanju doze lijeka prije procedure.

Nakon kolonoskopije

Ukoliko se kolonoskopija izvodi u opštoj anesteziji nije preporučljivo da sledeća 24 sata radite i vozite. Poželjno je da na intervenciju dodjete u pratnji.

Možete osjećati naduvenost ili ispuštati gasove (ovi simptomi prolaze nakon nekoliko sati).

Čajevi i voda se mogu piti nakon 2 sata, nakon toga možete imati lagani obrok. Ako imate jak bol u stomaku, temperaturu veću od 38°C ili jače krvarenje, obratite se Vašem ljekaru.