Punkcija (aspiracija) i biopsija koštane srži

Punkcija i biopsija koštane srži su dijagnostičke procedure kojima se uzima dio koštane srži i šalje u  laboratoriju. Izvode se uvijek u jednom aktu i daju detaljne informacije o stanju ćelija koštane srži i krvi.  Koštana srž je meko tkivo koje se nalazi u koštanim šupljinama. Procedura traje 30 minuta.

Indikacije/ Zašto se radi?

U cilju otkrivanja bolesti ili stanja koji zahtijevaju koštanu srž ili okolnu kost;

U cilju utvrdjivanja stadijuma odredjenih bolesti, praćenja efekata i uspješnosti terapije;

U cilju ispitivanja poremećaja u metabolizmu gvoždja, i

U cilju ispitivanja uzroka povišene tjelesne temperature (nejasnog febrilnog stanja).

Ova procedura koristi se u dijagnostici sledećih bolesti:

Anemije (malokrvnosti);

Stanja u kojima postoji preveliki/ premali broj krvnih ćelija (leukopenija, leukocitoza, trombocitopenija, trombocitoza, pancitopenija, policitemija);

Raka krvnih ćelija ili koštane srži (leukemije, imfomi ili multipli mijelomi), i

Raka koji se proširio na koštanu srž.

Kako se izvodi?

Prvo se radi punkcija, pa biopsija koštane srži.

Procedura se najčešće izvodi u lokalnoj anesteziji. Svo vrijeme ćete biti svjesni. Procedura se može izvoditi i u kratkotrajnoj opštoj intravenskoj anesteziji, kada tokom izvodjenja procedure nećete biti  svjesni.

Izvodi se tako što ljekar načini mali rez na koži, kroz taj rez ubacuje šuplju iglu koja prolazi kroz kost do koštane srži. Uz  pomoć šprica koji se nalazi na jednom kraju igle ljekar uvlači tečni dio koštane srži. U  tom trenutku možete osjetiti kratak bol ili peckanje. Moguće je uzeti nekoliko uzoraka koštane srži. Nakon izvodjenja procedure ljekar će izvršiti pritisak na dio kosti sa kojeg je uzet uzorak koštane srži i  postaviti zavoj preko tog mjesta.

Potencijalni rizici

Ovo je bezbjedna procedura, a komplikacije nastaju rijetko.

Neke od mogućih komplikacija su: krvarenje (naročito kod osoba sa malim brojem krvnih pločica -trombocita); infekcija (naročito kod osoba sa oslabljenim imunim sistemom); nelagodnost na mjestu uzimanja biopsije;  probijanje grudne kosti.

Priprema

Posebna priprema najčešće nije potrebna.

Obavijestite Vašeg ljekara o ljekovima koje uzimate (neki ljekovi povećavaju rizik od krvarenja nakon biopsije koštane srži).

Nakon postupka

Ukoliko je procedura obavljena u lokalnoj anesteziji možete se ubrzo vratiti uobičajenim dnevnim aktivnostima ukoliko se osjećate dobro.

Ukoliko je procedura obavljena u kratkotrajnoj opštoj intravenskoj anesteziji preporučuje se da 24 sata nakon procedure ne upravljate motornim vozilom. Sedam dana nakon procedure možete osjećati nelagodnost ili blaži bol na mjestu uzimanja uzorka koštane srži.

Na mjesto uzimanja biopsije postavlja se zavoj koji treba da stoji 24 sata nakon biopsije. Za to vrijeme zabranjeno je da kvasite zavoj (ne smijete se kupati, niti tuširati).

Obratite se timu Tesla Medical-a ukoliko: ne možete da zaustavite krvarenje sa mjesta uzimanja biopsije, imate groznicu ili temperaturu, imate crvenilo ili otok na mjestu biopsije u dužem vremenskom periodu nakon procedure. Izbjegavajte napornu fizičku aktivnost sledeća dva dana.